مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی چقدر است و نحوه محاسبه آن

مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی در قانون

اندازه مالیاتی که اشخاص حقیقی باید پرداخت نمایند؛ بر اساس عملکرد آن ها در سال سنجیده می شود. علت اصلی پرداخت مالیات توسط این اشخاص این است که دولت خدماتی را برای این اشخاص فراهم می کند و حال انتظار دارد که در میزان سود این اشخاص سهیم شود. قانون مالیات های مستقیم این نوع از مالیات را به عنوان مالیات مستقیم درنظر گرفته است که مستقیما از میزان درآمد اشخاص حقیقی و بعد از کسر هزینه ها محاسبه خواهد شد.

البته در خصوص اشخاص حقیقی، مشاغل متفاوت توسط سازمان امور مالیاتی کشور گروه بندی شده است. علت اصلی این گروه بندی این است که صاحبان مشاغل با توجه به گروه بندی که قرار دارند؛ میزان مالیات خود را پرداخت نمایند. در ادامه این گروه بندی هم بیان خواهد شد؛ چرا که دانستن آن خالی از اهمیت نیست.

مشاغل گروه اول

آن دسته از اشخاصی که میزان درآمد آن ها بر اساس اظهارنامه ای که تنظیم کرده اند؛ در دو سال گذشته به میزان ۳۰ میلیارد تومان یا بیشتر باشد جزو مشاغل گروه اول خواهند بود. به طور کلی مشاغل گروه اول باید شروطی را که در ادامه آورده می شود را دارا باشند تا جزو گروه بندی مشاغل گروه اول قرار بگیرند:

• اولا که میزان درآمد آن ها در دو سال گذشته معادل ۳۰ میلیارد تومان یا بیشتر باشد. این میزان با توجه به اظهارنامه ای که مودی تنظیم می کند مشخص خواهد شد. بر فرض مثال بر اساس اظهارنامه مودی مجموع میزان درآمد او در سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ باید بیش تر از ۳۰ میلیارد تومان باشد. این میزان در آیین نامه اجرایی ماده ۹۵ قانون مالیات های مستقیم به صراحت بیان شده است.
• اگر میزان آخرین درآمد قطعی شده مودی بیش از ۳۰ میلیارد تومان باشد مودی جزو مشاغل گروه اول تعیین خواهد شد. در این صورت ملاک آخرین درآمد قطعی شده؛ همان برگ قطعی مالیاتی است که به مودی ابلاغ خواهد شد.
• برخی از مشاغل بر اساس ماده ۲ آیین نامه اجرایی ماده ۹۵ قانون مالیات های مستقیم به عنوان گروه بندی اول قرار می گیرند. این مشاغل شامل گروه های شغلی زیر هستند:
• دارندگان کارت بازرگانی و وارد کنندگان و صادر کنندگان،
• کارخانه داران و واحدهای تولیدی و بهره برداران معادل دارای جواز
• هتلداران های سه ستاره و بالاتر
• صاحبان بیمارستان ها زایشگاه ها و کلینیک ها
• اشخاصی که شغل صرافی دارند
• فروشگاه های زنجیره ای که مجوز فعالیت دارند.

گروه بندی مشاغل گروه دوم و گروه سوم  

آن دسته از اشخاص حقیقی که در رتبه بندی گروه اول قرار نمی گیرند و به عنوان رتبه بندی گروه دوم محسوب می شوند؛ اشخاصی هستند که میزان درآمد آن ها در دو سال قبل یا در آمد قطعی شده آن ها تا قبل از این که دی ماه سال قبل تمام شده باشد؛ به میزان ۱۰ میلیارد تا ۳۰ میلیارد تومان باشد. اشخاصی که در گروه بندی دوم قرار می گیرند به عنوان افراد با درآمد متوسط شناخته می شود و بنابراین میزان مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی در این گروه بر اساس همین میزان درآمدی است که به دست آورده اند.

علاوه بر مشاغل گروه اول و دوم،  بدیهی است که مشاغل گروه سوم، مشاغل با درآمد کمتر هستند که به تازگی کسب و کار خود را شروع کرده اند یا این که اصلا در آمد بالایی ندارند. برای دریافت مشاوره امور مالیات و آگاهی از نحوه تنظیم اظهارنامه مالیاتی می توانید با وکیل متخصص در گروه تاو تماس بگیرید.

محاسبه میزان مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی

اشخاص حقیقی با توجه با در نظر گرفتن عوامل متفاوتی باید مالیات پرداخت نمایند و بنابراین نحوه تعیین و محاسبه مالیات آن ها با اشخاص حقوقی تفاوت هایی دارد. میزان مالیات این اشخاص به عواملی نظیر، میزان درآمد و هزینه های آن ها، تسهیلاتی که از طرف سازمان امور مالیاتی دریافت نموده اند بستگی دارد.  همچنین گروه بندی مشاغل نشان دهنده میزان درآمد مودیان مالیاتی خواهد بود که همین امر باعث می شود که اندکی نحوه پرداخت مالیات این گروه تفاوت داشته باشد. با این حال میزان مالیاتی که برای اشخاص حقیقی پس از کسر هزینه ها در نظر گرفته می شود بر اساس آخرین تغییرات قانون مالیاتی مطابق زیر است:

• ۱۵ درصد مالیات برای درآمد تا ۲۰۰ میلیون تومان
• ۲۰ درصد برای درآمد بین ۲۰۰ میلیون تومان تا ۴۰۰ میلیون تومان
• ۲۵ درصد مالیات برای درآمد های بیش تر از مبلغ ۴۰۰ میلیون تومان

یکی از نکاتی که باید در نظر داشته باشید این است که صاحبان مشاغل و تمامی مودیان مالیاتی باید برای پرداخت مالیات اینتاکد مالیاتی داشته باشند. برای میزان محاسبه مالیات اشخاص حقیقی نیاز است که ضریب اینتاکد مالیاتی اشخاص حقیقی در میزان درآمد آن ها ضرب شود تا سود مشمول مالیات، حاصل شود. معمولا اینتاکد مالیاتی نشان دهنده میزان سود مورد انتظار اشخاص حقیقی است.

نرخ هایی که در این جا بیان شد؛ مالیات بر درآمد بلاگر را هم شامل می شود؛ که در این باره یک مقاله جداگانه وجود دارد که مطالعه آن سوالات حقوقی شما را در این خصوص برطرف می کند.

معافیت مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی

بر اساس ماده ۱۰۱ قانون مالیات های مستقیم، آن دسته از مودیان مالیاتی که اظهارنامه مالیاتی خود را بر اساس مقررات در موعد مقرر تنظیم و تسلیم نمایند؛ از معافیت مالیاتی برخوردار خواهند شد. بر این اساس بر اساس قانون بودجه سال ۱۴۰۳ میزان معافیت مالیاتی که بر اساس ماده ۱۰۱ برای اشخاص حقیقی در نظر گرفته شده است مبلغ ۴۷،۵۰۰،۰۰۰ تومان می باشد. به این معنا که اشخاص حقیقی تا این میزان از پرداخت مالیات معاف هستند البته این میزان پس از کسر هزینه ها مربوطه است. این میزان از میزان کل مالیاتی که مودی باید پرداخت نماید؛ کاسته می شود و سپس باقی مبلغ برای پرداخت مالیات محاسبه خواهد شد.

همچنین بر اساس تبصره ۱ ماده ۱۳۱ قانون مالیات های مستقیم، در صورتی که مودی نسبت به سال های قبل تا میزان ۱۰ درصد افزایش پیدا کرده باشد؛ تا به میزانی از نرخ مالیات آن ها کاسته میشود. نرخ کاهش مالیات از میزان یک واحد درصد تا میزان ۵ واحد درصد است که البته باید شرایط مورد نیاز هم توسط مودی فراهم شده باشد؛ به این معنا که مودی بدهی مالیاتی از سال های قبل نداشته باشد و و در مهلتی که سازمان امور مالیاتی مقرر کرده است، اظهارنامه خود را تنظیم نماید.

عدم پرداخت مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و جریمه آن

بر اساس ماده ۱۹۲ قانون مالیات های مستقیم تمامی اشخاص حقیقی موظف هستند در مهلت مقرری که برای آن ها قرار داده شده است؛ اظهارنامه مالیاتی خود را تنظیم و آن را به اداره امور مالیاتی تسلیم نمایند. در صورتی که به هر دلیلی مودی مالیاتی از پرداخت مالیات تفره رود یا به عبارتی دیگر مالیات خود را پرداخت نکند؛ به جریمه ۳۰ درصد عدم پرداخت مالیات محکوم خواهد شد. بر اساس ماده ۱۹۲ این میزان جریمه برای اشخاص حقیقی غیر قابل بخشش خواهد بود و حتی اگر مودی مالیاتی در تسلیم اظهارنامه مالیاتی تاخیر داشته باشد تا میزان دو و نیم درصد بر میزان مالیات آن ها به عنوان جریمه دیرکرد افزوده خواهد شد.

سخن آخر

مالیاتی که اشخاص حقیقی باید پرداخت نمایند؛ متفاوت از اشخاص حقوقی است. به این معنا که میزان مالیات اشخاص حقیقی بر اساس گروه بندی مشاغل و میزان درآمدی که این اشخاص دارند محاسبه خواهد شد که در این مقاله نکات مربوط را بیان کردیم. حال برای این که این گروه از مشاغل از میزان تشویق های مالیاتی و معافیت ها برخوردار شوند؛ باید در موعدهای مقرر و سر وقت، میزان مالیات خود را پرداخت نمایند. نکته قابل توجه این است که میزان مبالغ ذکر شده در این مقاله ممکن است هر ساله تغییر نماید به این معنا که این مبالغ برای سال ۱۴۰۳ است و در سال بعد این مبالغ با تغییر مواجه خواهد شد.

در صورتی که به اطلاعات بیشتری نیاز دارید؛ می توانید با وکیل مالیاتی متخصص در گروه وکلای تاو مشورت نمایید.